Εντός του 2007 ή/και 2008 αναμένεται να εκδοθεί απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για προσφυγή της ΑΕΕ εναντίον αλλεπάλληλων νόμων και αποφάσεων που εξεδόθησαν επί υπουργείας Πολιτισμού κ. Ε. Βενιζέλου, διοικητικών πράξεων που τελούν σε αναστολή. Προβλέπεται να παρατεθεί λεπτομερέστερη σχετικά ενημέρωση μέσω του διαδικτύου, καθώς η υπόθεση ανάγεται στον περασμένο αιώνα. Οι θέσεις πάντως και τα επιχειρήματα της ΑΕΕ παραμένουν αμετάβλητα (συμπληρώνονται μόνο από νεότερα δεδομένα). Έτσι οι παρακάτω προτάσεις του 1998 προς στο Συμβούλιο της Επικρατείας παραμένουν επίκαιρες μέχρι τις μέρες μας.
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ
Του επιστημονικού σωματείου με την επωνυμία “ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ” που εδρεύει στην Αθήνα (οδός Δαφνομήλη αρ. 5) όπως εκπροσωπείται νομίμως.
ΚΑΤΑ
1) Της Υπουργού Ανάπτυξης που εδρεύει στην Αθήνα.
2) του Υπουργού Πολιτισμού, που εδρεύει στην Αθήνα.
3) της υπ’ αριθ. πρωτοκόλλου ΥΠΠΟ /ΑΡΧ/Α1/ Φ45/15813/948 κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Πολιτισμού.
4) της υπ’ αριθ. Α.Π. ΥΠΠΟ/ΑΠΑΛΛ/Φο3/22727/405 της 14-5-1998 αποφάσεως του Υπουργού Πολιτισμού.
-----------------------
Ενώπιον του Δικαστηρίου Σας υποβάλαμε σήμερα αίτηση ακυρώσεως κατά των ανωτέρω Διοικητικών Πράξεων των Υπουργών Ανάπτυξης και Πολιτισμού που έχει ως εξής:
Στο Νομό Χαλκιδικής υπάρχει η ορεινή περιοχή “Πετραλώνων” η οποία ανήκει στην Κοινότητα Πετραλώνων. Μέρος της περιοχής αυτής εκτάσεως 185.270 τ. μέτρων εντός της οποίας ευρίσκεται το Σπήλαιο Πετραλώνων απαλλοτριώθηκε αναγκαστικώς υπέρ του “Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού” (Ε.Ο.Τ.) με την υπ’ αριθ. 3733/065/18-3-1977 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβερνήσεως και Οικονομικών που δημοσιεύτηκε στο υπ’ αριθ. 98Δ/2-4-1977 φύλλοτης Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και έκτοτε το Σπήλαιο Πετραλώνων με την ανωτέρω περιοχή του περιήλθε στην κυριότητα του Ε.Ο.Τ.
Στο σπήλαιο αυτό το 1959 χωρικοί ανακάλυψαν τυχαίως ένα κρανίο αρχανθρώπου. Μολονότι το γεγονός αυτό ήταν τεράστιας σημασίας και το Σπήλαιο έπρεπε να ερευνηθεί από παλαιο-ανθρωπολογικής απόψεως, ώστε τα ευρήματα του να γίνουν αντικείμενα επιστημονικής και τουριστικής προβολής της χώρας μας, το Ελληνικό Κράτος περιορίστηκε να παραδώσει το ανωτέρω κρανίο στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (έδρα Παλαιοντολογίας ) προς φύλαξη. Έκτοτε το κρανίο αυτό ευρίσκεται σε κάποιο υπόγειο του ανωτέρω Πανεπιστημίου, μέσα σε ένα χάρτινο κιβώτιο χωρίς να επακολουθήσει καμμία ενέργεια εκ μέρους του Πανεπιστημίου το οποίο, μολονότι έχει ιδρυθεί στα Πετράλωνα Μουσείο όπου έχουν εναποτεθεί τα υπόλοιπα ευρήματα που είδαν το φως κατόπιν ανασκαφών που διενήργησε το σωματείο μας, αρνείται να το επιστρέψει.
Το 1965 ο ανθρωπολόγος Άρης Πουλιανός αποφάσισε να εξερευνήσει το Σπήλαιο με δαπάνες του ιδίου και των συγγενών του και με δημοσιεύματα στον ξένο τύπο κατέστησε γνωστή την ύπαρξη του και την τεράστια σημασία των περιεχομένων σε αυτό παλαιοντολογικών στοιχείων. Το 1970 ίδρυσε μαζί με άλλους το σωματείο μας, το οποίο με αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού συνέχισε την εξερεύνηση του Σπηλαίου που ήταν όμως πολύ δύσκολη πρώτον, γιατί οι παρεχόμενες άδειες ήταν μικρής διάρκειας και δεύτερον εξαιτίας της ελλείψεως των απαραίτητων μέσων.
Μετά την αποκατάσταση της ομαλότητας, ο Ε.Ο.Τ. ενδιαφέρθηκε για την τουριστική εκμετάλλευση του Σπηλαίου και για το λόγο αυτό ενίσχυσε οικονομικώς τις ανασκαφές, τις οποίες εκτελούσε το σωματείο μας με σημαντική επιτυχία (ανεύρεση του μηριαίου οστού του αρχανθρώπου, ιχνών φωτιάς και οστών διαφόρων ζώων προϊστορικής εποχής, περί των οποίων έκανε ανακοινώσεις σε 16 διεθνή συνέδρια). Παραλλήλως έγιναν κατάλληλα έργα για την τουριστική αξιοποίηση, όπως διάνοιξη εισόδου στο Σπήλαιο, εναέριοι διάδρομοι για την αβλαβή κυκλοφορία των επισκεπτών, ανέγερση κτιρίων στα οποία στεγάστηκαν, Μουσείο, Εργαστήριο, βιβλιοθήκη, εκδοτήριο εισιτηρίων και αναψυκτήριο για την εκτέλεση των οποίων το σωματείο μας και η οικογένεια του Πουλιανού συνέβαλε με ποσό άνω των 90.000.000 δρχ. και με προσωπική εργασία των μελών μας ανυπολόγιστης αξίας. Όλ’ αυτά όμως υπό καθεστώς προσωρινότητας και αβεβαιότητας.
Τελικώς ο Ε.Ο.Τ. αναγνωρίζοντας το έργο μας και ότι δεν υπάρχει στη χώρα μας άλλος επιστημονικός φορέας ικανός να συνεχίσει το ανασκαφικό και ερευνητικό έργο, με ιδιωτικό συμφωνητικό αόριστης διάρκειας που υπογράφηκε στις 8-4-1981 μας ανέθεσε την συνέχιση των ανασκαφών και των ερευνών. Ο όρος για την αόριστη διάρκεια της συμβάσεως αυτής ανταποκρινόταν στην πρακτική των αρχαιολογικών ερευνών οι οποίες έχουν ανατεθεί από το Κράτος σε ξένες αρχαιολογικές εταιρείες (Αμερικανική, Γαλλική κ.λπ.) που διαρκούν επί πολλές δεκαετίες και μέχρι σήμερα δεν έχουν τερματιστεί.
Κατά την επακολουθήσασα διετία εκαλέσαμε διάσημους ξένους παλαιοντολόγους και οργανώσαμε το Γ΄ Πανευρωπαϊκό συνέδριο Ανθρωπολογίας, το οποίο αποφάνθηκε ότι ο πετραλώνιος αρχάνθρωπος είναι το αρχαιότερο ανθρώπινο πλάσμα που βρέθηκε μέχρι σήμερα στην Ευρώπη και ότι η τέφρα και τα καμένα οστά που ανακαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές ίσως είναι τα αρχαιότερα ίχνη φωτιάς που άναψε ο άνθρωπος πάνω στη γη. Ανάλογες ανακοινώσεις έκανε το σωματείο μας και σε άλλα διεθνή συνέδρια.
Αλλά στη χώρα μας τα καλά έργα δεν επιβραβεύονται. Αντίθετα ο φθόνος, οι “ημέτεροι”, οι οποίοι θέλουν να εκμεταλλευτούν την εργασία των άλλων και οι γνωστές αδυναμίες του δημόσιου βίου, ανατρέπουν ό,τι καλό γίνεται και εκδιώκονται οι ευσυνείδητοι δημιουργοί για να τακτοποιηθούν οι “ημέτεροι” οι οποίοι στην προκειμένη περίπτωση είναι μέλη ενός ανταγωνιστικού σωματείου που δεν έχει στο ενεργητικό του καμμία ανασκαφική εργασία και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που αρνείται να παραδώσει το κρανίο του Αρχανθρώπου στο Μουσείο Πετραλώνων για να μελετηθεί εκτενέστερα και να προβάλλεται μαζί με τα άλλα μέλη του σκελετού του Αρχανθρώπου των Πετραλώνων και τα λοιπά ευρήματα του Σπηλαίου. Υπό την πίεση των παραγόντων αυτών και των προστατών τους, ο ΕΟΤ κατήγγειλε στις 15 Μαΐου 1983 την μεταξύ μας σύμβαση με το πρόσχημα ότι θα αναθέσει το ανασκαφικό και ερευνητικό έργο στην Εφορία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του Υπουργείου Πολιτισμού.
Και επρόκειτο περί προσχήματος και όχι αληθινής προθέσεως, διότι ο ΕΟΤ εγνώριζε ότι η ανωτέρω Εφορία αφενός μεν δεν διέθετε ούτε ειδικευμένο, ούτε επαρκές επιστημονικό προσωπικό, αφετέρου δε δεν έχει ως αντικείμενο τη διενέργεια, αλλά την επίβλεψη ανασκαφικών και άλλων ερευνών στα 3.000 σπήλαια της χώρας, έργο για το οποίο επίσης είναι ανεπαρκής, δεδομένου ότι διαθέτει πέντε μόνον υπαλλήλους, από τους οποίους οι δύο είναι κλασσικοί αρχαιολόγοι (και όχι παλαιοανθρωπολόγοι), ο τρίτος είναι γεωλόγος (και όχι σπηλαιολόγος), ο τέταρτος είναι τοπογράφος μηχανικός και ο πέμπτος δακτυλογράφος. Τ’ ανωτέρω ήσαν γνωστά στον Ε.Ο.Τ. από την ημέρα που ιδρύθηκε η ανωτέρω Εφορία (1977) και για το λόγο αυτό το 1981 δεν ανέθεσε σε αυτήν το ανασκαφικό έργο, αλλά στο σωματείο μας.
Εγνώριζε επίσης ότι και το 1983 τα δεδομένα αυτά δεν είχαν αλλάξει και επομένως η Εφορία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας δεν ήταν ικανή ν’αναλάβει ανασκαφικό και ερευνητικό έργο. Για το λόγο αυτό, μολονότι εχρησιμοποίησε ως πρόσχημα της καταγγελίας της μεταξύ μας συμβάσεως την ανάθεση του έργου μας στην ανωτέρω Εφορία, δεν την επραγματοποίησε, αλλ’ αντιθέτως συνέστησε “Επιτροπή Αυτεπιστασίας” για την τουριστική μόνον εκμετάλλευση του Σπηλαίου, δηλαδή την υποδοχή των επισκεπτών, την ξενάγηση των οποίων ενέθεσε σε γεωργούς και βοσκούς της περιοχής, τους οποίους προσέλαβε ως “φύλακες”, με αποτέλεσμα την πλήρη γελοιοποίηση της χώρας μας στο διεθνές κοινό. Στις 10 Ιουνίου 1987, χωρίς καμμία προσυνενόηση με την Εφορία Παλαιοανθρωπολογίας, αλλά εν πλήρη αγνοία της, κατάρτισε “προγραμματική σύμβαση” με το Δημόσιο, το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και την Κοινότητα Πετραλώνων, με σκοπό : α) την ανάδειξη του επιστημονικού, ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα του χώρου των Πετραλώνων, καθώς και την περαιτέρω επιστημονική έρευνα και μελέτη και β) την σωστή τουριστική αξιοποίηση της περιοχής.
Για την εκτέλεση της συμβάσεως συγκροτήθηκε Επιτροπή αποτελούμενη από “ημετέρους”, κατά πλειοψηφία μέλη του ανταγωνιστικού σωματείου. Αλλά η σύμβαση αυτή δεν κατέστη ποτέ ενεργός εκτός από τις σχετικές μισθοδοσίες και ύστερα από 4 χρόνια αδράνειας το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων την κατήγγειλε με το προσαγόμενο υπ’ αριθ. Β7828/12-6-1991 έγγραφό του. Συνεπώς από τις 12-6-1991 δεν υπήρχε κανένας αρμόδιος για διενέργεια ανασκαφικού και ερευνητικού έργου, αλλ’ ούτε καν για στοιχειώδη συντήρηση του Σπηλαίου και των ευρημάτων, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται τα ευρήματα (κονιορτοποιούνται ελλείψει συντηρήσεως) και να κλαπούν ουσιώδη ευρήματα όπως το μηριαίον οστούν του αρχανθρώπου. Όπως δε προκύπτει από το υπ’ αριθ. 1409/23-11-1987 έγγραφο της Εφορίας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του ΥΠΠΟ,έγιναν αυθαίρετες ενέργειες που αλλοιώνουν το Σπήλαιο εσωτερικά καθώς και τον περιβάλλοντα χώρο. Εξάλλου το σπήλαιο Πετραλώνων και ο Αρχάνθρωπος δεν αναφέρονται πλέον σε κανένα επιστημονικό συνέδριο και σε κανένα επιστημονικό περιοδικό προς μέγιστη ζημία της Χώρας μας.
Μολονότι δε με τις υπ’ αριθ. 7307/89, 469/94 και 1632/95 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, του Εφετείου Πειραιώς και του Αρείου Πάγου (αντιστοίχως), εκρίθη ότι η καταγγελία της μεταξύ μας συμβάσεως ήταν άκυρη, ο αντίδικος Οργανισμός αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις της Ελληνικής Δικαιοσύνης και μας εξανάγκασε να εγείρουμε την από 17-6-94 αγωγή μας με την οποία ζητήσαμε να διαταχθεί η εγκατάστασή μας στο επίδικο Σπήλαιο. Η αγωγή αυτή έγινε δεκτή με την υπ’ αριθ. 8507/1996 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Στη δίκη αυτή παρενέβη προσθέτως υπέρ του Ε.Ο.Τ. το Ελληνικό Δημόσιο και μετά την έκδοση της ανωτέρω αποφάσεως αμφότεροι οι αντίδικοί μας (Ε.Ο.Τ. και Ελληνικό Δημόσιο) άσκησαν εφέσεις, οι οποίες απερρίφθησαν με την υπ’ αριθ. 3798/1997 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, κατά της οποίας ουδέν ασκήθηκε ένδικο μέσον και οι δύο αποφάσεις κατέστησαν αμετάκλητες.
Παρά την κοινοποίηση απογράφων των αποφάσεων αυτών στους αντιδίκους μας και παρά την από 14-5-97 γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του Ε.Ο.Τ. ότι έπρεπε να προβεί σε οικειοθελή παράδοση του Σπηλαίου χωρίς εκτέλεση της αποφάσεως για ν’ αποφευχθούν δαπάνες σε βάρος του, ο Ε.Ο.Τ. αρνήθηκε και πάλι να μας παραδώσει τη χρήση του Σπηλαίου και των ανωτέρω εγκαταστάσεων και μας ανάγκασε να προβούμε στην εκτέλεση της υπ’ αριθ. 8507/1996 αποφάσεως του Πρωτοδικείου Αθηνών.
Στο στάδιο αυτό αναδείχτηκαν και πάλι οι “αρετές” του δημοσίου βίου μας και εξελίχτηκαν στο Σπήλαιο Πετραλώνων, αλλά και στα γραφεία Αστυνομικών και Εισαγγελικών Αρχών σκηνές τριτοκοσμικές. Προς ενίσχυση του ΕΟΤ έσπευσε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Πετραλώνων, ο οποίος με ομάδα ψηφοφόρων του εβιοπράγησε κατά του εκπροσώπου μας και εμπόδισε τον αρμόδιο δικαστικό επιμελητή να εκτελέσει την ανωτέρω απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών επί τριήμερο, κατά τη διάρκεια του οποίου λόγω παρεμβάσεων διοικητικών παραγόντων ούτε οι αστυνομικές, ούτε οι Εισαγγελικές Αρχές του παρείχαν την συνδρομή την οποία προβλέπει ο Νόμος και την οποία διέτασσε ο αρμόδιος Πρόεδρος Πρωτοδικών, ο οποίος περιέβαλε την απόφαση του Πρωτοδικείου με τον “εκτελεστήριο τύπο” του άρθρου 918 του Κωδ. Πολ.Δικ.
Τελικώς ύστερα από επανειλημμένες υπομνήσεις των ευθυνών τους, οι αρμόδιοι απομάκρυναν τους βιαιοπραγούντες και ο δικαστικός επιμελητής εξετέλεσε την απόφαση, δηλαδή απέβαλε τους “φύλακες” του Ε.Ο.Τ. και εγκατέστησε το σωματείο μας στη χρήση του Σπηλαίου, του Μουσείου και των λοιπών κτιρίων.
Τότε όμως ετέθησαν σε ενέργεια άλλοι διοικητικοί παράγοντες, όπως ο Νομάρχης Χαλκιδικής οποίος με Δελτίο Τύπου εγνώρισε στον Ελληνικό λαό ότι “η Ελληνική Δικαιοσύνη παραπλανήθηκε στην απόφασή της αφ’ ενός από τα ψευδή στοιχεία, αφ’ ετέρου από την ολιγωρία και τις παραλείψεις του Ε.Ο.Τ. και είναι αδύνατο να κατανοήσουμε πως ένας ιδιώτης πέτυχε να εξασφαλίσει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του Μουσείου, του Σπηλαίου και της εν γένει περιοχής που αποτελεί την ιστορία του τόπου μας.
“Αυτό θα προσπαθήσουμε να το αποτρέψουμε με κάθε μέσο. Το σπήλαιο και τα ευρήματα του είναι η ιστορία του τόπου, είναι περιουσία του κράτους το οποίο είναι το μόνο υπεύθυνο να τα διαχειρίζεται και να τα εκμεταλλεύεται και κανένας άλλος.
“Το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού κατά τη γνώμη μας πρέπει να δώσει λύση στο θέμα, αναθέτοντας προσωρινά τη λειτουργία και την εκμετάλλευση στον Ε.Ο.Τ., όπως την είχε ως σήμερα και στη συνέχεια να συζητήσουμε για ένα μόνιμο σχήμα συνδιαχείρησης και συνεκμετάλλευσης μεταξύ Κράτους -Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τη δε έρευνα και προστασία να την αναλάβουν επώνυμοι πανεπιστημιακοί φορείς με την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού”. (πάντως στη διοίκηση της Εκμετάλλευσης να έχει συμμετοχή και ο Νομάρχης, για να κάνει τους διορισμούς των ψηφοφόρων του και άλλες θεάρεστες ενέργειες).
Και πράγματι ο Υπουργός Πολιτισμού με την υπ’ αριθ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α3/12629/208 της 16 Μαΐου 1997 απόφασή του διέταξε την σφράγιση του Σπηλαίου και των εγκαταστάσεων (Μουσείου, Εργαστηρίου και Βιβλιοθήκης) και εδήλωσε ότι δεν ισχύουν οι αποφάσεις οποιασδήποτε άλλης Αρχής, εννοώντας βέβαια της αποφάσεις των Δικαστηρίων. Την απόφασή του αυτή εκήρυξε άμεσα εκτελεστή διοικητική πράξη και διέταξε τις αρμόδιες υπηρεσίες να εκτελέσουν “τα σε αυτήν διαλαμβανόμενα”, τις δε λοιπές υπηρεσίες να παρέχουν κάθε αναγκαία για την εκτέλεση συνδρομή, δηλαδή να σφραγίσουν τις θύρες προσβάσεως στο Σπήλαιο και τα προ αυτού κτίρια (Μουσείο, Εργαστήριο, Βιβλιοθήκη) και να αποβάλουν κατ’ αυτόν τον τρόπο το σωματείο μας, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται το επιστημονικό έργο μας και να καταστρέφονται τα ευρήματα τα οποία κονιορτοποιούνται χωρίς την αναγκαία συντήρηση.
Μετά τριών ημερών ωριμότερη σκέψη αντελήφθη ότι η ανωτέρω απόφαση ήταν ανάπηρη νομικώς και εξέδωσε την υπ’ αριθ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α3/23704 της 19-5-1997 απόφασή του με την οποία απεφάνθη ότι : “το γεγονός ότι η 469/1994 απόφαση του Εφετείου Πειραιώς που κατέστη αμετάκλητη με την 1632/1995 απόφαση του Αρείου Πάγου αφορά το κύρος της καταγγελίας εκ μέρους του Ε.Ο.Τ. της μεταξύ Ε.Ο.Τ. και του επιστημονικού σωματείου Ανθρωπολογική Εταιρεία της Ελλάδος σύμβασης. Το κύρος όμως και η τυχόν εφαρμογή της σύμβασης που θεμελιώνει τυχόν ενοχικά δικαιώματα δεν αφορούν ούτε θίγουν την ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου επί του Σπηλαίου και των ευρημάτων που εντοπίστηκαν σε αυτό, ούτε τα δημοσίου δικαίου δικαιώματα και τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού ως προς το Σπήλαιο, τις επιστημονικές έρευνες σ’ αυτό, τα ευρήματα (την ιδιοκτησία, κατοχή μελέτη, έκθεσή τους) ” και απαγόρευσε στους πάντες και ιδίως στην Ανθρωπολογική Εταιρεία , στον Πρόεδρό της Άρη Πουλιανό και τα μέλη της ή τους βοηθούς εκπλήρωσης, όχι μόνον την διεξαγωγή έργων ή ερευνών στο Σπήλαιο και τον περιβάλλοντα χώρο του, αλλά και την πρόσβαση στους χώρους φύλαξης ευρημάτων, τα εργαστήρια και τις αποθήκες του Μουσείου και τη μελέτη των ευρημάτων που προέρχονται από τις ανασκαφές στο Σπήλαιο και από περισυλλογές στον ευρύτερο χώρο του, χωρίς άδεια του Υπουργού Πολιτισμού”.
Αμφοτέρων των ανωτέρω αποφάσεων του Υπουργού Πολιτισμού εζητήσαμε την ακύρωση από το Δικαστήριό Σας με την από 21 Ιουνίου 1997 αίτησή μας, η οποία έγινε δεκτή με την υπ’ αριθ. 2129/1998 απόφαση του Ε΄Τμήματος κατά την οποία: “Εκ του συνδυασμού των διατάξεων της περί του ΕΟΤ νομοθεσίας ιδία του άρθρου 2 του Ν.Δ. 4109/60 (Α.153) και των διατάξεων της νομοθεσίας περί προστασίας των Σπηλαίων και αρμοδιότητος, ως προς αυτήν του Υπουργείου Πολιτισμού, ιδία των άρθρων 46 του Π.Δ. 944/1977 (Α.320) και 4 της υπ’ αριθ. 345/93/1108/23-6/8-7-83 Υ.Α. (Β.398) ερμηνευομένων υπό το φως του εκ της υπ’ αριθ. 1632/95 αποφάσεως του ΑΠ δεδικασμένου συνάγεται ότι η Α.Ε.Ε. έχει δυνάμει της από 8-4-1981 εγκύρου συμβάσεως μεταξύ αυτής και του ΕΟΤ ιδιοκτήτου του χώρου του Σπηλαίου Πετραλώνων, κατοικίας του αρχανθρώπου, την αποκλειστικήν διαχείρισιν του Σπηλαίου μετά του περιβάλλοντος αυτό χώρου και των εγκαταστάσεών του. Εν όψει του προδήλως κατά νόμον δημοσίου σκοπού της διαχειρίσεως ταύτης, η διαχειρίστρια Επιστημονική Εταιρεία υπάγεται εις τας συγκροτούσας το νομικόν καθεστώς του χώρου διατάξεις, εν συνδυασμώ πάντοτε προς της εκ της μνηθείσας δικαστικής αποφάσεως δικαιώματά της. Συνεπώς η αποκλειστική διαχείρισις της αιτούσας υπόκειται και εις τας διατάξεις της μνηθείσης αποφάσεως του, δια της οποία, το ΥΠΠΟ έχει την κατά νομον ευθύνην προστασίας των σπηλαίων, υπό την έννοιαν ότι το μεν περιεχόμενον της διαχειρίσεως είναι εκείνο το οποίον καθωρίσθη αμετακλήτως δια των αποφάσεων των πολιτικών Δικαστηρίων, κατά λοιπά όμως το ΥΠΠΟ διατηρεί την εκ του νόμου ευθύνην και εποπτείαν επί του χώρου, χωρίς ν’ αποκλείει ή να περιορίζει τα ρηθέντα δικαιώματα της διαχειρίστριας εταιρείας. Εις το πλαίσιον της ευθύνης και εποπτείας ταύτης, το ΥΠΠΟ δύναται να επιθεωρεί το σπήλαιον και τον χώρον και ν’ απευθύνει συστάσεις και υποδείξεις δια την τήρησιν των κειμένων διατάξεων και την εν γένει διασφάλισιν του δημοσίου συμφέροντος εκ της διαχειρίσεως και δη επί θεμάτων αφορώντων εις την ασφάλειαν και συντηρησιν του χώρου και των ευρημάτων, δεν δύναται όμως δια μονομερών πράξεων του να επεμβαίνει εις θέματα διαχειρίσεως του χώρου τα οποία αποτελούν αντικείμενον της μεταξύ του ΕΟΤ και της αιτούσης εταιρείας συμβάσεως. Κατ’ ακολουθίαν τούτων η δια της ετέρας των προσβαλλομένων αποφάσεων και υπό τας εκτεθείσας συνθήκας απαγόρευσις προσβάσεως της εν λόγω εταιρείας εις τους χώρους και εγκαταστάσεις των οποίων αυτή έχει αναλάβει την διαχείρισιν, συντήρησιν και φύλαξιν δυνάμει της από 8-4-1981 μεταξύ αυτής και του ΕΟΤ συμβάσεως συνιστούν ανεπίτρεπτον μονομερή παρέμβασιν του εκδόντος την απόφασιν Υπουργού εις το συμβατικόν καθεστώς που διέπει το ανωτέρω αντικείμενον και εξέρχεται της ως άνω περιγραφείσης εποπτικής αρμοδιότητός του, σαφώς περιοριζομένης εκ του συμβατικού καθεστώτος και των λοιπών διατάξεων του νόμου, ενώ κατά τα λοιπά η συμμόρφωσις προς τους όρους του καθεστώτος αυτού είναι θέμα ανήκον αποκλειστικώς εις τους συμβληθέντας (ΕΟΤ και αιτούσα) και εις τα τακτικά Δικαστήρια εν περιπτώσει αμφισβητήσεων”
Η δίκη αυτή διεξήχθη την 15 Οκτωβρίου 1997 και ο Υπουργός Πολιτισμού έλαβε γνώση της γνώμης του κ. Εισηγητή που εισηγήθηκε την ακύρωση των προσβαλλομένων αποφάσεών του και εν όψει εκδόσεως ακυρωτικής αποφάσεως του Δικαστηρίου Σας επιχείρησε δια νόμου να καταστήσει άνευ αντικειμένου την δίκη ή η απόφαση. Και κατά τρόπον όχι πρωτοφανή στα Ελληνικά χρονικά, πάντως όμως απαράδεκτο, προστέθηκε στο τελευταίο άρθρο (9) του Ν. 2557 της 23/24-12-1997 παρ. 13 ακροτελεύτια έχουσα ούτω: “Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Πολιτισμού αποδίδονται στο Υπουργείο Πολιτισμού χώροι που εκμεταλλεύεται ο ΕΟΤ οι οποίοι έχουν αρχαιολογικό ή σπηλαιολογικό ενδιαφέρον για την διασφάλιση της αρχαιολογικής ή κάθε άλλης συναφούς επιστημονικής έρευνας. Με βάση την παραπάνω υπουργική απόφαση ο Υπουργός Πολιτισμού εκδίδει πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής οποιουδήποτε νέμεται, κατέχει ή χρησιμοποιεί τους χώρους στους οποίους αναφέρεται η παράγραφος αυτή. Τρίτοι που τυχόν έχουν δικαίωμα χρήσης των παραπάνω χώρων μπορούν ν’ αξιώσουν αποζημίωση με δικαιοπάροχο τον ΕΟΤ”!
Με την ανωτέρω “εξουσιοδότηση” εκδόθηκαν 1) η υπ’ αριθ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/845/15813/948 της 2 Απριλίου 1998 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Πολιτισμού (ΦΕΚ 356 Β/9-4-1998) και 2) η υπ’ αριθ. Α.Π. ΥΠΠΟ/ΑΠΑΛΛ/Φ03/22727/405 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού περί αποβολής του σωματείου μας από το Σπήλαιο Πετραλώνων και την περιοχή του.
Σκοπός τόσο της παρ. 13 του άρθρου 9 του Ν. 2557/97, όσον και των προσβαλλομένων πράξεων δεν είναι η “διασφάλιση της αρχαιολογικής ή κάθε άλλης συναφούς επιστημονικής έρευνας”, αλλ’ αφενός μεν η εκμηδένιση σειράς δικαστικών αποφάσεων τόσο των πολιτικών (7307/89 και 8507/96 του Πολ/λούς Πρωτοδικείου Αθηνών, 469/94 και 3798/97 αποφάσεις των Εφετείων Πειραιώς και Αθηνών και 1632/95 απόφαση του Αρείου Πάγου), όσο και των Διοικητικών δικαστηρίων (Σ.τ.Ε. 2129/1998) με μια απλή απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, δηλαδή η κατεδάφιση του Κράτους Δικαίου και η θέσπιση της αυθαιρεσίας και της παράνομης βίας, αφετέρου δε η κάλυψη των παρανομιών στις οποίες προέβαιναν επί σειράν ετών υπάλληλοι του ΕΟΤ και του Υπουργείου Πολιτισμού (κλοπές ημερολογίων ανασκαφών, κλοπές ευρημάτων από το χώρο του Ανθρωπολογικού Μουσείου Πετραλώνων όπως του μηριαίου οστού του αρχανθρώπου, λαθρανασκαφές, παράνομες μελέτες των ευρημάτων των ανασκαφών που διενεργήσαμε από τρίτους, δηλαδή κλοπή της πνευματικής ιδιοκτησίας μας και των προϊσταμένων των ανασκαφών δόκτορος Άρη Πουλιανού και δόκτορος Νίκου Πουλιανού). καθώς και το σκάνδαλο της υπογραφείσης την 10-6- 987 Προγραμματικής Συμβάσεως μεταξύ ΕΟΤ, Δημοσίου, Κοινότητας Πετραλώνων και Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, δυνάμει της οποίας διατέθηκε ποσό 120.000.000 δραχμών που αναλώθηκε σε μισθούς των μελών της Διοικούσας Επιτροπής, χωρίς να γίνει τίποτε απολύτως στο Σπήλαιο, το οποίο χωρίς συντήρηση καταστρεφόταν καθώς και τα ευρήματα (όσα δεν έγιναν αντικείμενο κλοπής).
Επειδή η παράγραφος 13 του άρθρου 9 του Ν. 2557/1997 είναι αντισυνταγματική για τους εξής λόγους:
Διότι παρ’ όλο που έχει γενική και αφηρημένη διατύπωση ώστε να φαίνεται ότι ρυθμίζει άγνωστο εκ των προτέρων αριθμό περιπτώσεων, εν τούτοις αποτελεί εξατομικευμένη ρύθμιση που αφορά το Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής, αφού είναι το μοναδικό Σπήλαιο με αρχαιολογικό ενδιαφέρον την εκμετάλλευση του οποίου έχει ο ΕΟΤ, συνεπώς η διάταξη αυτή αφορά ΜΟΝΟ το Σπήλαιο Πετραλώνων, για το οποίο έχει ήδη επιληφθεί η Ελληνική Δικαιοσύνη και την χρήση του έχει αποδώσει στην Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος, σύμφωνα με το περιεχόμενο της από 8-4-1981 σύμβασης μεταξύ Α.Ε.Ε. και ΕΟΤ.
Στην περίπτωση δε που ο νομοθέτης προχωρεί σκόπιμα σε ατομική ρύθμιση, δίνοντάς της τη μορφή και μόνον του κανόνα δικαίου, παραβιάζει το Σύνταγμα (Δημ. Θ. Τσάτσος, συνταγματικό Δίκαιο, Τρίτη έκδοση, Εκδ. Α.Ν. Σάκκουλα, σελ. 121), μια τέτοια διάταξη Νόμου είναι αντισυνταγματική και επομένως κάθε διοικητική πράξη που βασίζεται στην διάταξη αυτή είναι άκυρη και μη εκτελεστέα, όπως συμβαίνει στην συγκεκριμένη περίπτωση προφανούς παραβίασης του Συντάγματος, αφού η ανωτέρω διάταξη “φωτογραφίζει” το Σπήλαιο Πετραλώνων και την χρήση του από την Α.Ε.Ε. και εκδόθηκε κατά τον κρίσιμο χρόνο κατά τον οποίο, όπως προαναφέρθηκε, αναμενόταν η έκδοση της απόφασης του Σ.τ.Ε. επί της αιτήσεως ακυρώσεως του σωματείου μας κατά των αποφάσεων του Υπουργού Πολιτισμού με τις οποίες επιχειρήθηκε η κατάργηση των ανωτέρω δικαστικών αποφάσεων και η αποβολή μας.
Επειδή σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 9 α του Ν. 2557/97 (ΦΕΚ Α΄ 271/24-12-1997) “.....πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής εκδίδεται σε περίπτωση άρνησης ή καθυστέρησης απόδοσης του ακινήτου που παραχωρήθηκε..... μετά τη λήξη της παραχώρησης της χρήσης του ακινήτου”. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το σωματείο μας όπως προαναφέρθηκε έχει την χρήση του Σπηλαίου Πετραλώνων βάσει δικαιώματος που απορρέει από την από 8-4-1981 σύμβαση με τον ΕΟΤ, η οποία εξακολουθεί να είναι εν ισχύ και να παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι πάντων, ακόμη και έναντι του Υπουργείου Πολιτισμού, διαδόχου του ΕΟΤ στην κυριότητα του Σπηλαίου και του περιβάλλοντος αυτού χώρου. Η σύμβαση της παραχώρησης χρήσεως του Σπηλαίου και του περιβάλλοντος αυτού χώρου στην ΑΕΕ δεν λύθηκε με κανέναν νόμιμο τρόπο, συνεπώς εξακολουθεί να ισχύει και άρα ελλείπουν οι προϋποθέσεις εκείνες που σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 9 α του Ν. 2557/97 (ΦΕΚ Α΄271/24-12-1997) επιτρέπουν την έκδοση πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής έναντι του άνευ δικαιώματος κατέχοντος το ακίνητο .
Επειδή ο αληθής σκοπός της αποβολής της ΑΕΕ από το σπήλαιο Πετραλώνων δεν είναι η διαφύλαξη της αρχαιολογικής και κάθε άλλης συναφούς έρευνας όπως αναφέρεται στη προσβαλλομένη απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού,, αλλά η ανατροπή της κατάστασης που δημιουργήθηκε με την δικαίωση της ΑΕΕ από τα Ελληνικά Δικαστήρια, τα οποία την αναγνώρισαν ως τον μόνο αρμόδιο φορέα που έχει την δυνατότητα να διεξάγει επιστημονικό έργο στο Σπήλαιο Πετραλώνων, γίνεται δε κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 281 του Α.Κ. και κατά παραβίαση της αρχής της απαγόρευσης της καταχρηστικής άσκησης της εξουσίας, γεγονός που καθιστά την ανωτέρω απόφαση άκυρη και μη εκτελεστέα.
Επειδή είναι φανερό ότι υπάρχει προσπάθεια από το Υπουργείο Πολιτισμού να αποβληθεί με κάθε τρόπο η Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος από το Σπήλαιο Πετραλώνων, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη κριθεί από τα Ελληνικά Δικαστήρια ότι το σωματείο μας επιτελεί το έργο του στο Σπήλαιο Πετραλώνων με τον καλύτερο τρόπο, σε αντίθεση με την Εφορεία Σπηλαιολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας του Υπουργείου πολιτισμού, στην οποία είχε ανατεθεί η επιστημονική έρευνα και μελέτη του Σπηλαίου μετά την παράνομη αποβολή του σωματείου μας από αυτό, και η οποία (Εφορεία Παλιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας) δεν προέβη σε καμμία ενέργεια έρευνας, μελέτης ή συντήρησης των ευρημάτων κατά την διάρκεια των δέκα τριών ετών που το σωματείο μας ήταν αποβεβλημένο από τον χώρο, με αποτέλεσμα να μην συντελεστεί κανενός είδους έρευνα και μελέτη (νόμιμη τουλάχιστον), αντίθετα μάλιστα είχε αρχίσει να παρατηρείται ευρείας εκτάσεως καταστροφή στον εσωτερικό χώρο του Σπηλαίου, στους σταλακτίτες και σταλαγμίτες, καθώς και στα ευρήματα του Σπηλαίου που βρίσκονταν στο Ανθρωπολογικό Μουσείο (αλευροποίηση οστών λόγω παντελούς έλλειψης συντήρησής τους), κίνδυνο που είχαμε επισημάνει όσο χρόνο διαρκούσε η παράνομη αποβολή μας από το Σπήλαιο, την πραγματοποίηση του οποίου διαπιστώνουν οι υ’ αριθ. 7307/89, 469/94 και 1632/95 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, του Εφετείου Πειραιώς και του Αρείου Πάγου αντίστοιχα, αλλά και κλοπές ευρημάτων όπως του μηριαίου οστού του Αρχανθρώπου.
Επειδή σύμφωνα με τον ΚΝ 5351/32 “Περί Αρχαιοτήτων” δικαίωμα μελέτης επί των ευρημάτων έχει μόνον ο ανασκαφέας-ερευνητής και το δικαίωμα το οποίο καταργείται με τις προσβαλλόμενες πράξεις αφού με την εκτέλεσή τους που συνεπάγεται την αποβολή μας από το Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής και τον περιβάλλοντα αυτό χώρο, εμποδίζεται η άσκηση του δικαιώματος του εκπροσώπου μας Άρη Πουλιανού να μελετά τα ευρήματα τα οποία ήρθαν στο φως κατόπιν ανασκαφών του , που τις διενήργησε κατόπιν αδειών που του έδινε το Υπουργείο Πολιτισμού
Επειδή δεν υπάρχει αρμοδιότερος φορέας από το σωματείο μας για να διενεργήσει ανασκαφές, έρευνες και μελέτες στο χώρο του Σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής, αφού κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την παράνομη αποβολή της και μέχρι την επανεγκατάστασή μας στο Σπήλαιο, κανένας άλλος φορέας δεν έχει πράξει κάτι παρόμοιο στον ίδιο χώρο, στον οποίο προσφέραμε ερευνητικό και ανασκαφικό έργο επί είκοσι τουλάχιστον συνεχή χρόνια, η δε εκ νέου αποβολή μας από τον χώρο αυτόν θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη, αφενός μεν γιατί θα ματαιώσει τα αποτελέσματα του επίπονου δικαστικού αγώνα που διεξήχθη επί δέκα τέσσερα χρόνια και των δικαστικών αποφάσεων που έχουν ήδη εκδοθεί και αφετέρου θα διακόψει βίαια το έργο μας και ειδικότερα της επανέκθεσης των ευρημάτων που βρίσκονται στο Ανθρωπολογικό Μουσείο Πετραλώνων Χαλκιδικής (καθαρισμός των προθηκών, συντήρηση των ευρημάτων, επιμέλεια και κατασκευή νέων επεξηγηματικών πινακίδων που αφορούν τα ευρήματα, το είδος τους, την θέση εύρεσης τους, την χρονολόγησή τους κ.λπ.), έργο που είναι αρκετά χρονοβόρο και επίπονο και σε περίπτωση που αποβληθούμε από το Σπήλαιο Πετραλώνων, θα το σφετερισθεί όποιος εγκατασταθεί στο Σπήλαιο Πετραλώνων μετά την αποβολή μας κλέβοντας έτσι την πνευματική ιδιοκτησία των ανασκαφέων-μελετητών που μόχθησαν για την πραγματοποίηση αυτού του έργου.
Επειδή η προσβαλλόμενη απόφαση αποβολής μας από το Σπήλαιο Πετραλώνων εκδόθηκε χωρίς προηγούμενη ακρόασή μας κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος το οποίο επιβάλλει ως ουσιώδη τύπο της διαδικασίας λήψης διοικητικού μέτρου, την προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερομένου σε βάρος του οποίου λαμβάνεται το μέτρο αυτό, η μη τήρηση δε του τύπου αυτού συνεπάγεται την ακυρότητα της σχετικής διοικητικής πράξεως, ακόμη και στην περίπτωση που ο νόμος, ο οποίος προβλέπει τη λήψη του μέτρου δεν επιβάλλει την τήρηση του τύπου αυτού (Σ.τ.Ε. 3012, 3535/86 ΝοΒ 37, 303).
Επειδή η αίτησή μας αυτή είναι νόμιμη και βάσιμη και πρέπει να γίνει δεκτή.
Επειδή εάν εκτελεσθούν οι προσβαλλόμενες Υπουργικές αποφάσεις και αποβληθούμε από το Σπήλαιο Πετραλώνων και την περιοχή του, χωρίς να έχει λήξει κατά νόμιμο τρόπο η από 8-4-1981 σύμβασή μας, θα υποστούμε ανεπανόρθωτη βλάβη συνισταμένη εις το ότι θα στερηθούμε όλων των από της ιδρύσεώς μας μέχρι σήμερα επιστημονκών επιτευγμάτων και υλικών ευρημάτων, δεδομένου ότι οι εγκαθιστάμενοι μετά την εκάστοτε αποβολή μας δεν διστάζουν να τα καταστρέφουν για ν’ αποδείξουν ότι δεν υπάρχει επιστημονικό έργο ούτε ευρήματα, αλλά και το Σπήλαιο Πετραλώνων θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη λόγω ελλείψεως της κατάλληλης συντήρησης (καταστροφή σταλακτιτών-σταλαγμιτών) και τα ευρήματα (θραύση, ασβεστοποίηση, κλοπές).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
και όσους επιφυλασσόμεθα να προσθέσουμε κατά την συζήτηση της παρούσας, καθώς και με την ρητή επιφύλαξη κάθε νομίμου δικαιώματός μας.
ΖΗΤΟΥΜΕ
Να γίνει δεκτή η παρούσα αίτησή μας.
Να ακυρωθούν για τους λόγους που αναφέρουμε στο ιστορικό της παρούσας οι προσβαλλόμενες διοικητικές πράξεις. Και
Να καταδικαστεί το Δημόσιο στη δικαστική μας δαπάνη.
Αθήνα 1 Ιουνίου 1998
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΖΗΤΟΥΜΕ
Να γίνει δεκτή η παρούσα αίτησή μας.
Να ανασταλεί η εκτέλεση των προσβαλλόμενων Υπουργικών Αποφάσεων και Πράξεων μέχρις εκδόσεως αποφάσεως επί της ως άνω αιτήσεως ακυρώσεως.
Αθήνα 2 Ιουνίου 1998
Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος
Ευάγγελος Μαχαίρας